حوزه و روحانیت باید در دو عنصر محوری آزاد و مستقل باشد؛
?يکی: ﴿ويُعَلِّمُهُمُ الكِتـابَ والحِكمَة﴾
?دومی: ﴿ويُزَكّيهِم﴾.
اگر در حوزه جهان‌بينی و علوم عقلی در بخش آيه محکمه، و اخلاق و حقوق در بخش فريضه عادله، و فقه و اصول در بخش سنت قائمه در حد استقلال و آزادی به نصاب کامل برسد، اين حوزه آزاد و مستقل است و از آن، مراجع، رهبران، مولفان و محققانی به جامعه تحويل می‌شود که صَائناً لِنَفسِهِ‌اند؛
يعنی کسی می‌تواند مرجع باشد که تارک هوا، مطيع امر مولا و از نظر مسائل سياسی اجتماعی و علمی فرهنگی نفوذناپذیر باشد تا ديگران و بيگانگان در علم و رأی او رخنه نکنند. خدای سبحان به ملت اسلامی عموماً و به رهبران فکری آن‌ها خصوصاً دستور داده است: ﴿و ليَجِدوا فيكُم غِلظَة﴾ .
بنابراین، حوزه آزاد و مستقل می‌تواند جامعه و نظام را آزاد سازد و به مردم خدمت کند و آن زمانی محقق می‌شود که از قول ثقيل برخوردار باشد: ﴿اِنّا سَنُلقى عَلَيكَ قَولاً ثَقيلا﴾ و بخش مهم قول ثقيل، قرآن و عقل است.
حضرت آيت الله جوادی آملی (مدظله العالی )
