گزیده ای از پیام های سوره مبارکه حمد :
رابطه ی خداوند با مخلوقات، رابطه ی دائمی و تنگاتنگ است. «رَبِّ اَلْعالَمِینَ» (نقاش و بنّا هنر خود را عرضه می كند و می رود، ولی مربّی باید هر لحظه نظارت داشته باشد. )
امكان رشد و تربیت، در همه ی موجودات وجود دارد. «رَبِّ اَلْعالَمِینَ»
مؤمنان در آغاز كتاب (قرآن) با نیایش به درگاه خداوند متعال، «اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِ اَلْعالَمِینَ» می گویند و در پایان كار در بهشت نیز، همان شعار را می دهند كه «آخر دعواهم أن الحمدللّه ربّ العالمین»
تدبیر وتربیت الهی، همراه محبّت و رحمت است. (در كنار كلمه «ربّ» ، كلمه «رحمن» آمده است. ) «رَبِّ اَلْعالَمِینَ اَلرَّحْمنِ اَلرَّحِیمِ» همچنان كه تعلیم نیازمند رحم و مهربانی است، «اَلرَّحْمنُ عَلَّمَ اَلْقُرْآنَ»تربیت و تزكیه نیز باید بر اساس رحم و مهربانی باشد. «رَبِّ اَلْعالَمِینَ اَلرَّحْمنِ اَلرَّحِیمِ»
ابتدا باید بندگی خدا كرد، آنگاه از او حاجت خواست. «نَعْبُدُ، نَسْتَعِینُ» - گر چه عبادت از ماست، ولی در عبادت كردن نیز نیازمند كمك او هستیم.
«إِیّاكَ نَعْبُدُ وَ إِیّاكَ نَسْتَعِینُ» یعنی نه جبر است و نه تفویض. چون می گوییم:«نَعْبُدُ» پس دارای اختیار هستیم و نه مجبور. وچون می گوییم: «نَسْتَعِینُ» پس نیاز به او داریم و امور به ما تفویض نشده است.
شناخت خداوند و صفات او، مقدمّه دست یابی به توحید و یكتاپرستی است.
«رَبِّ اَلْعالَمِینَ، اَلرَّحْمنِ اَلرَّحِیمِ، مالِكِ یَوْمِ اَلدِّینِ، إِیّاكَ نَعْبُدُ»
ابتدا ستایش، آنگاه استمداد و دعا. «اَلْحَمْدُ لِلّهِ. . . اِهْدِنَا»
انسان در تربیت، نیازمند الگو می باشد. انبیا، شهدا، صدّیقین وصالحان، نمونه های زیبای انسانیّت اند. «صِراطَ اَلَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ»
آنچه از خداوند به انسان می رسد، نعمت است. قهر و غضب را خود به وجود می آوریم. «أَنْعَمْتَ، اَلْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ» / درباره نعمت «أَنْعَمْتَ» بكار رفته، ولی در مورد عذاب، نفرمود: «غضبت» تو غضب كردی.
ابراز تنفّر از مغضوبان و گمراهان، جامعه اسلامی را در برابر پذیرش حكومت آنان، مقاوم و پایدار می كند. «غَیْرِ اَلْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ اَلضّالِّینَ»
الحمدالله کما هو اهله
برگرفته از تفسیر نور حاج آقا قرائتی