در بهمن سال 78 بود که روز ملی سینما 21 شهریورماه اعلام شد
وقتی تقویم سال جاری را ورق میزنیم، در اغلب قریب به اتفاق تقویمها در روز 21 شهریور هیچ خبری از عنوان روز ملی سینما نیست و پس از 13 سال این روز در تقویمها حذف شده است. درواقع خبرنگار ایسنا تنها در یک تقویم دید که این مناسبت حذف نشده است.
این در حالی است که هر ساله سینماگران روز ملی سینما را بهانهای میکردند تا از برگزیدگانشان تقدیر کنند و بزرگداشت پیشکسوتها را جشن بگیرند و در عین حال از دغدغههایشان بگویند.
اگر به تاریخ مراجعه کنیم، اولین جشن خانه سینما 19 تیرماه سال 1376 برگزار شد و اعضای شورای برگزاری آن اکبر نبوی، ابوالحسن داوودی، احمدرضا درویش، محمدرضا مویینی و منوچهر شاهسواری بودند.
ابوالحسن داوودی در آن مقطع گفته بود: «موضوع «روز سینما» در جلسات مطرح و مقرر شد که یک روز از سال با عنوان «روز ملی سینما» نامگذاری و جشن سینما همزمان با آن روز برگزار شود. البته قرار است 31 اردیبهشت هر سال را با عنوان «روز ملی سینما» ارج نهیم و این موضوع را به شورای عالی فرهنگ ارایه کردیم و در صورت موافقت و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی، رسما میتوانیم هر ساله جشن خانه سینما را همزمان با این روز برگزار کنیم.»
اما در بهمن سال 78 بود که روز ملی سینما 21 شهریورماه اعلام شد و در همان دوران اظهار نظراتی پیرامون روز ملی سینما بیان شد. سرانجام چهارمین جشن بزرگ سینمای ایران در سال 1379 در روز 21 شهریورماه مقارن با ایام بزرگداشت صدمین سالگرد حیات سینمای ایران در مجموعهٔ ورزشی انقلاب برگزار شد.
از آن پس هر ساله روز ملی سینما فقط بهانهای بود برای بیان دغدغهها و توجه افکار عمومی به این هنر ـ صنعت اما اظهارنظرهایی هم مطرح میشد که اساسا معتقد بود این روز خیلی هم بود و نبودش اهمیت ندارد. با این اوصاف به نظر میرسد با توجه به اینکه سینمای ایران در دیدگاه صاحبنظران و دیدگاه کلان جامعه از جمله دغدغههای اصلی است که به این واسطه برای آن سازمان سینمایی تعریف شده است، حسن وجود نمادین این روز در تقویم سینما قابل انکار نبود.
شمقدری: گروهی درحال بررسی این موضوع هستند
رئیس سازمان سینمایی با بیان اینکه پیگیر این مسئله هستیم، تصریح کرد: «روز ملی سینما در تقویم اگر فرایند قانونی درج را طی کرده باشد، کسی نمیتواند آن را حذف کند، اما احتمال میدهم مراحل ثبت آن کامل طی نشده باشد.»
در پی حذف روز ملی سینما، علیرضا رییسیان گفت: «روز ملی سینما روز همه سینماگران و روز یادآوری همه افتخارات و تلاش دست اندرکاران سینما است و نباید از تقویم حذف شود.»
این کارگردان با بیان اینکه روز ملی سینما به خانه سینما هیچ ربطی ندارد، خاطرنشان کرد: «علت حذف این روز را از تقویم نمیدانم. مانند این است که حفاظت محیط زیست کارش را خوب انجام ندهد، بعد بیایند روز محیط زیست را از تقویم حذف کنند و یا مناسبتهای دیگر، این کار خوبی نیست.»
وی افزود: «امیدوارم دستاندرکاران سینما تلاش کنند و در روز 21 شهریور عنوان روز ملی سینما مراسمی برگزار کنند تا نهال سینمای ایران که امروز مورد هجوم از هر طرف است، تقویت شود و همبستگیای میان بچههای سینما ایجاد شود.»
ابوالحسن داوودی هم گفت: «تصمیم حذف روز ملی سینما از تقویم، چه سهوی و عمدی اختلالی در فرهنگ است.»
این تهیه کننده و کارگردان سینما که از هنرمندان موثر در اضافه شدن روز ملی سینما در تقویم رسمی کشور است، گفت: «واقعا نمیدانم چه بگویم و حیرتزده هستم.»
وی ابراز عقیده کرد: «وقتی وضعیت را سبک و سنگین میکنم نمیتوانم منافع تصمیم گیرنده این موضوع را بفهمم.»
داوودی ادامه داد: «سینما در سالهای بعد از انقلاب وجود داشته و اینکه بخواهیم از ریشه نفی کنیم دلیل و بنیاد چنین تفکری را نمیفهمم. تا کنون بعضی از رفتارها میتوانست نسبت به بعضی از اشخاص باشد اما روز ملی سینما چیزی است که نه به خانه سینما و نه به دعوای موجود ارتباط دارد.»
این کارگردان خاطرنشان کرد: «متاسفانه رفتاری در فرهنگ ما در حال رخنه کردن است و این به نفع هیچ عقیده و مرامی نیست و این اختلالات فرهنگی دامن همه را میگیرد.»
وی با یادآوری ثبت این رویداد در تقویم کشور گفت: «پیشنهادی بود که در زمان حضور زندهیاد سیف الله داد، من و چند نفر از دوستان دیگر در هیئت مدیره خانه سینما مطرح شد و زمان زیادی طول کشید تا به تصویب شورای فرهنگی عمومی برسد و این روز وارد تقویم کشور شود.»
داوودی در پایان با تاکید بر اینکه باعث افتخار است که سینما دارای روز خاصی در تقویم باشد، ادامه داد: «این افتخاری برای هر کس و هر تفکری است و نشان از اهمیت سینما دارد و علت حذف آن اصلا قابل درک نیست.»
نجفی: قطعا پیگیری خواهم کرد
عضو شورای عالی سینما اظهار کرد: «روز ملی سینما، روز شادی سینما و روز یادآوری زحمات بچههای سینما است و نباید از تقویم حذف شود.»
احمد نجفی افزود: «سینما افتخاری برای ایران است و این روز به یاد عدهای میاندازد که سینما وجود دارد، اما متاسفانه این روزها همه بلاها را سر سینما میآورند و ظاهرا تنها این روز جایش در تقویم اضافه بوده است که حذف آن بسیار باعث تاسف است.»
نجفی تاکید کرد: «من قطعا پیگیری خواهم کرد تا به این موضوع رسیدگی شود.»
واعظی: تقویم رسمی ما بیش از حد شلوغ شده بود
اما سرانجام در ساعات پایانی روز سهشنبه، دبیر شورای فرهنگ عمومی درباره حذف روز سینما از تقویم توضیح داد: «تقویم رسمی ما بیش از حد شلوغ شده بود و برای همین باید برخی مناسبتها را حذف و برخی را نیز به ضمایم منتقل میکردیم و روز سینما هم از جمله مواردی بود که به بخش ضمایم منتقل شد.»
منصور واعظی دبیر شورای فرهنگ عمومی درباره این انتقال در گفتوگویی مطرح کرد: «این روز از تقویم حذف نشده بلکه از صفحات اصلی تقویم به ضمایم انتقال یافته و ثانیا امسال دومین سالی است که این امر اجرایی میشود.»
واعظی یادآور شد: «اولین بار در مردادماه 89 در جلسهای که درباره حذف برخی مناسبتها از تقویم صورت گرفته بود در این باره شور کردیم و در نهایت مقرر شد که برخی مناسبتها را حذف و برخی را نیز به ضمایم منتقل کنیم. در این راستا روز سینما را هم به بخش ضمایم منتقل کردیم.»
وی تصریح کرد: «به هر حال تقویم رسمی ما بیش از حد شلوغ شده بود و برای همین باید برخی مناسبتها را حذف و برخی را نیز به ضمایم منتقل میکردیم! روز سینما هم از جمله مواردی بود که به بخش ضمایم منتقل شد.»
واعظی گفت: «این را هم بگویم که ما در تقویم چیزی به نام روز ملی سینما نداشتهایم و فقط روزی به نام سینما داشتیم که آن هم به ضمایم منتقل شد.»
دبیر شورای فرهنگ عمومی همچنین مطرح کرد: «ذکر روز 21 شهریور به عنوان روز سینما در تقویمها مانعی وجود ندارد. اینکه روز سینما را به ضمیمه منتقل کردهایم مانع این نمیشود که ناشران تقویم نتوانند آن را در داخل تقویم ذکر کنند یعنی ناشران تقویم همچنان میتوانند روز سینما را داخل تقویم بیاورند.»