جوانى بهار سازندگى
امام على عليه السلام در نامهاى به فرزند خود امام حسن مجتبى عليه السلام مینويسد
«… انَّما قَلْبُ الْحَدَثِ كَالْارْضِ الْخالِيَةِ ما الْقِىَ فيها مِنْ شَىْءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرْتُكَ بِالْادَبِ قَبْلَ انْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ»
دل جوان، مانند زمين خالى است كه هر بذرى در آن افشانده شود، مىپذيرد. از اين رو، پيش از آنكه عمر زيادى بر تو بگذرد و دلت سخت گردد، بر ادب و تربيت تو پرداختم.
نكته ها و پيامها
1⃣ دوران نوجوانى و جوانى بسترى مناسب براى القا و عرضه هر نوع فكر و انديشهاى از سوى اوليا و مربيان آنان از يك سو و كسب فضايل يا رذايل اخلاقى و زمينهاى مناسب براى رشد استعدادهاى نهفته انسانى از سوى ديگر است.
2⃣ قلب و روح جوان به كشتزارى میماند كه از هر نظر شرايط كشت و كار در آن فراهم است حال اگر كشاورز با ابزار مناسب، بذر مرغوب و دفع به موقع آفات كشتزار را به خدمت گيرد محصولى گرانبها درو خواهد كرد؛ ولى اگر اين كشتزار به حال خود رها شود، محل رشد خار و خاشاك شده و به بيابانى بىحاصل تبديل خواهد شد. فرصت جوانى نيز چنين است. اگر از آن به خوبى استفاده شود و استعدادهاى نهفته شكوفا شده و در كسب فضايل اخلاقى و دفع رذايل اخلاقى بكوشد، فردى مفيد، در غير اين صورت سر بار جامعه خواهد بود.
3⃣ قلب جوان، لطيف و ملكوتى است و انگيزه رشد گناه در آن ضعيف است و بازگشت و توبه از گناهان آسان است اما هر چه سنّ بالا مىرود ريشه گناه در قلب قوىتر و محكمتر مىگردد تا جايى كه كندن آن كارى دشوار است.
در روايات اسلامى نسبت به تلاش براى دستيابى به سعادت در دوران جوانى بسيار سفارش شده است، چنان كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
انَّ لِلَّهِ تَعالى مَلَكًا يَنْزِلُ فى كُلِّ لَيْلَةٍ فَيُنادى يا ابْناءَ الْعِشْرينَ جِدُّوا وَ اجْتَهِدُوا
خداى متعال را فرشته است كه هر شب فرود آمده، ندا مىدهد اى جوانان بيست ساله! كوشش كنيد و براى نيل به كمال و سعادت خود مجاهده نماييد.
? منابع
1⃣ نهج البلاغه، نامه ۳۱
2⃣ مستدرك الوسائل، ج ۱۲ ص ۱۵۷
