رسالت های تمدنی حوزۀ انقلابی||دین؛ دربند اسارتِ فهم حداقلی||امام؛تحول گر در اصول فهم دینی
1.شناسايي و شناساندن اسلام
اولين رسالت حوزه اين است که تلاش کنيم اسلام را در همه ابعاد آن بشناسيم؛ يعني در فقه، تنها به طهارت و صلاة اکتفا نکنيم؛ نظري هم به امر به معروف و نهي از منکر داشته باشيم، نظري هم به بحث قضا و ديات و حدود داشته باشيم. آن‌ها هم جزو فقه ما است. فقه فقط طهارت و صلاة و احياناً‌ خمس و زکات نيست. بايد فقه را در همه ابعاد آن بشناسيم.
اما آيا اسلام منحصر در فقه است؟ همه ما مي‌دانيم که اين‌گونه نيست. آيات الأحکام در قرآن حدود 500 آيه است و بقيه آيات قرآن فقه نيست؛ اما براي اسلام است. آن‌ها را هم بايد شناخت و به ديگران شناساند. پس، بايد اسلام را در همه ابعاد آن بشناسيم. در غيراين‌صورت يک‌سونگر مي‌شويم. توجه ما به يک بُعد جلب مي‌شود و از ابعاد ديگر غافل مي‌شويم و بيم آن مي‌رود که يک مرتبه‌اي از «نؤمن ببعض و نکفر ببعض» شويم. بدانيم که آيات ديگر هم جزء اسلام است. پس، اولين وظيفه حوزه انقلابي اين است که اسلام را در همه ابعاد آن بشناسد و بشناساند.
2. اجرا و زمينه‌سازي براي عمل به احکام اسلامي
دومين وظيفه اين است که ما فکر نکنيم در مقام عمل فقط مسئول عمل شخصي خود هستيم و در برابر عمل ديگران وظيفه‌اي نداريم. به دلايل مختلفي از ناحيه شياطين انس و جن در طول چند قرن سعي شده تا به ما بباورانند که وظيفه ديني ما در اين عصر جز احکام فردي، چيز ديگري نيست.
امام رضوان‌الله‌عليه بود که بخش اعظم فقه و اسلام را از اين غربت درآورد و به عالم اعلام کرد که آنچه تا به حال ما در مسائل فردي عبادي و امثال اينها بحث کرديم، تنها بخش کوچکي از اسلام بوده است. اسلام بسيار فراگيرتر از آن است که تاکنون بوده و تمام شئون زندگي انسان تحت نورانيت اسلام روشن مي‌شود و اسلام براي همه آنها برنامه دارد. اگر ما آن برنامه را نشناختيم، کوتاهي از ما است، نه از اسلام.
و اگر خود ما شناختيم، ولي عمل نکرديم باز نقص از ما است. اگر خودمان عمل کرديم؛ اما براي عمل ديگران تلاش نکرديم نيز باز نقص از ما است.
حوزه انقلابي؛ يعني حوزه‌اي که اسلام را کامل بشناسد و وظايفي که اسلام بر دوش او گذاشته است را درست عمل کند. ما بايد هم در بُعد نظري تلاش کنيم تا اسلام را در همه ابعاد آن بشناسيم و هم تلاش کنيم به ابعاد اجتماعي و عملي نيز توجه و به آ‌ن‌ها عمل کنيم.
البته اين‌که مي‌گويم تلاش کنيم تا اين امر محقق شود، بدان معنا نيست که فردا ما مي‌توانيم تمام احکام اسلام را در همه جوامع اسلامي پياده کنيم. بلکه سخن اين است که در اين راه قدم‌هاي بزرگي برداريم. ما بايد قله را در نظر بگيريم و به‌سوي آن حرکت کنيم؛ هرقدر همت داشتيم و هرقدر شرايط فراهم بود. اما همت ما نبايد دست‌خوش تن پروری، تن آسایی و عافيت طلبی شود.

بیانات آیت‌الله مصباح یزدی در همایش حوزه انقلابی و رسالت‌های آن،1395/11/7