با مطالعه و بررسی آیات و روایات درباره امتحان و ابتلای الهی به این نتیجه می‌رسیم ‏که هدف مهم‌تری غیر از شناخت، مورد عنایت خداوند می‌باشد و آن مسئله پرورش و ‏تربیت آدمی است. ازاین‌رو با مشاهده آیات متعدد درباره آزمایش بندگان در دنیا ‏درمی‌یابیم که خداوند آزمایش را به عنوان یک قانون کلی و سنت دائمی مقرر فرموده و ‏هدف از آن، شکوفا کردن و پرورش دادن استعدادهای نهفته بشر و رسانیدن انسان‌ها به ‏سرحد تکامل و انسانیت است. آری، بشر باید چنان فولادی باشد که برای استحکام و ‏مقاومت بیشتر، او را در کوره داغ ابتلائات دنیوی قرار دهند تا آب‌دیده و مقاوم شود و ‏ناخالصی‌های او خارج شده و خالص شود، تا به آن‌جا که به جز حق نبیند و به جز حق ‏نشنود و به جز حق نگوید و به معنای واقعی عبدِ خالص خدا شود.‎